Όταν η Αρχιτεκτονική και τα Εικαστικά αγκαλιάζουν τα παιδιά

Φιλίτσα Δασκαλάκη, αρχιτέκτονας και Πηνελόπη Κουβαρά εικαστικός .

Δύο νέες, όμορφες, χαμογελαστές νέες γυναίκες που έχουν δημιουργήσει ένα πρωτοποριακό πρόγραμμα όπου μέσα από πρωτότυπο οπτικοακουστικό υλικό γνωρίζουν στα παιδιά τον κόσμο της αρχιτεκτονικής, απελευθερώνουν την σκέψη τους,τα εξοικειώνουν με την πολιτιστική μας κληρονομιά και κάνουν μαζί τους όμορφες κατασκευές.

Δημιουργικά Εργαστήρια που φέρνουν σε επαφή τα παιδιά με το φυσικό και δομημένο περιβάλλον και τα προσκαλούν μέσα από το παιχνίδι, την εξερεύνηση και τον πειραματισμό να καταλάβουν πώς μπορούν να συμμετέχουν στη διαμόρφωσή του,ώστε στο μέλλον να μπορούν να παράγουν χώρους με αισθητική, με σεβασμό στον εκάστοτε τόπο, με γνώση της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς.

Έχοντας πληροφορηθεί το πρόγραμμά τους που μας έκανε μεγάλη εντύπωση για τη θεματική του αλλά και για το πάντρεμα αρχιτεκτονικής και τέχνης ζητήσαμε να τις συναντήσουμε για να γνωρίσουμε καλύτερα  τις ίδιες αλλά και το πρόγραμμά τους.

Η πρώτη ερώτηση είναι για τη Φιλίτσα

Πως σας ήρθε η ιδέα για αυτή την δραστηριότητα;

Επειδή και εγώ ξεκίνησα με την τοπική αυτοδιοίκηση, σαν σύμβουλος στον Δήμο Γλυφάδας, και βλέποντας τί γίνεται σε κάθε πόλη, σκέφτηκα ότι έπρεπε να βρεθεί ένας τρόπος να καταλάβουν τα παιδιά  πώς μπορούν να διαχειρίζονται όλα αυτά τα πράγματα και ότι είναι στα χέρια τους να επηρεάσουν την εξέλιξη δηλαδή ότι έχουν τη δυνατότητα να διαχειριστούν τον χώρο γύρω τους και ότι από εκεί και από τα ίδια εξαρτάται η σωτηρία του μέλλοντος. Έτσι άρχισα να σκέφτομαι λίγο τα εργαστήρια αυτά, όχι με στόχο τα παιδιά να γίνουν αρχιτέκτονες, απλά να καταλάβουν το χώρο, να ανοίξουν λίγο τους ορίζοντες τους, να ακουμπήσουν λίγο και τα αισθητικά κομμάτια της αρχιτεκτονικής και βέβαια μέσα από όλο αυτό το πρόγραμμα να μαθαίνουν διασκεδάζοντας, να χρησιμοποιούν τις δυνατότητες τους στις κατασκευές, τα μαθηματικά  αλλά  και τη μεγάλη τους φαντασία  , όλα αυτά είναι αλληλένδετα.

Είναι ουσιαστικά μια εισαγωγή στον κόσμο της αρχιτεκτονικής που μας περιβάλλει καθημερινά. Δηλαδή εφόσον ζούμε μέσα σε ένα χώρο, πώς αυτός ο χώρος μπορεί να σέβεται τον απέναντι , πώς αυτός ο χώρος μπορεί να μας αντιπροσωπεύει και να είναι καλαίσθητος. Έτσι ξεκίνησε το πρόγραμμα και σιγά σιγά αφού έκανα κάποια εργαστήρια μετά συνεργάστηκα  με την Πηνελόπη και το κάναμε πιο οργανωμένα πλέον.

Γιατί όσο ανοίγει, χρειάζεσαι περισσότερες ιδέες και ανθρώπους με τους οποίους μπορείς να συνεργάζεσαι, και διευρυμένου αντικειμένου δραστηριότητες   οπότε υπάρχει μια αλληλεπίδραση δημιουργική και ιδιαίτερα αποτελεσματική.

Η επόμενη ερώτηση είναι για την Πηνελόπη.

Πόσο κοντά είναι η Τέχνη με την Αρχιτεκτονική;

 Είναι πολύ κοντά .Στην αρχιτεκτονική υπάρχει ένα σημαντικό τεχνικό κομμάτι αλλά ποιά τέχνη δεν έχει τεχνικό κομμάτι;  Το πρόβλημα μας στην Ελλάδα είναι αισθητικό. Έχουμε ένα έλλειμμα αισθητικής παιδείας . Αυτό το μάθημα αν δεν το πάρεις μικρός δύσκολα διαμορφώνεις κριτήρια πιο μεγάλος και αυτό είναι πολύ σημαντικό. Πιστεύω ότι είναι πολύ καλός συνδυασμός η αρχιτεκτονική με τα εικαστικά για να προσπαθήσουμε να περάσουμε κάποια πράγματα στα παιδιά, με έναν ευχάριστο τρόπο δηλαδή να μην το βλέπουν σαν μάθημα. Τώρα θέλουμε να βάλουμε στο πρόγραμμα πιο πολύ το αισθητικό κομμάτι  και το θέμα της παράδοσης να γνωρίσουμε στα παιδιά  την ελληνική παραδοσιακή και σύγχρονη αρχιτεκτονική.

Μια και η Αρχιτεκτονική για Παιδιά δεν διαθέτει δικό της χώρο αλλά οι Φιλίτσα και η Πηνελόπη πηγαίνουν σε σχολεία,σε χώρους πολιτισμού, σε Δήμους κλπ τις ρωτάμε για το περιεχόμενο του προγράμματος.

-Μέχρι τώρα οι θεματικές κτίζονταν σε σχέση με τους χώρους που μας φιλοξενούσαν δηλ. πηγαίναμε σε κάποιο σχολείο, είχε το σχολείο θέμα την οικογένεια οπότε κάναμε κάτι σε σχέση με το σπίτι. Θέλουμε τώρα να ανοίξουμε το εύρος του αντικειμένου και γι αυτό λέμε ότι θέλουμε να κοιτάξουμε λίγο και την παράδοση. Για να γνωρίσεις και να σεβαστείς αυτό που υπάρχει και να δεις και πώς μπορείς εσύ να προχωρήσεις πέρα από αυτό χωρίς να το αλλοιώνεις, χωρίς να το ενοχλείς, να το εξελίξεις και να πας και παραπέρα.

Προσπαθούμε στα εργαστήρια μας να βάζουμε πολλές εικόνες από διάφορα πράγματα που μπορεί να μην είναι και αρχιτεκτονική για να μπορεί το παιδί να προσλαμβάνει εικόνες. Γιατί τα παιδιά έχοντας την φαντασία τους πάρα πολύ ανεπτυγμένη σου δίνουν άπειρες δυνατότητες να δημιουργήσεις μαζί τους.

Εσείς πηγαίνετε σε όσους σας καλούν μια και όπως μας είπατε  δεν έχετε κάποιο δικό σας χώρο.

Όχι δεν έχουμε δικό μας χώρο. Πηγαίνουμε σε Δήμους σε Σχολεία σε χώρους πολιτισμού

Και αυτό γίνεται μια φορά ή είναι μια σειρά μαθημάτων

Μπορεί να είναι μια φορά, μπορεί να είναι και μια σειρά μαθημάτων, ανάλογα με το τί ζητάνε. Φέτος για παράδειγμα ήμασταν στην αγία Παρασκευή , στην Δημοτική Βιβλιοθήκη και κάναμε έξι εργασήρια , έξι Σάββατα, είχαμε τρεις θεματικές που όμως δεν είχαν σχέση μεταξύ τους γιατί ήτανε διαφορετικά παιδιά. Όταν ένας χώρος έχει τα δικά του παιδιά που είναι μόνιμα εκεί μπορούμε πιο εύκολα να κάνουμε κάτι που να έχει συνέχεια κι εκεί είναι και πιο ενδιαφέρον λίγο δηλαδή μια συνέχεια δύο , τριών παρουσιάσεων για να μπορέσεις να το εξελίξεις γιατί και τα παιδιά μέχρι να μπουν στη λογική χρειάζονται κάποιο χρόνο. Τους δίνεις ένα κομμάτι χαρτί και εκείνα κάνουν ότι φαντάζονται δεν μπαίνουν εύκολα σε μια πιο συγκροτημένη λογική που θέλει μια εξέλιξη οπότε βοηθάει να έχεις περισσότερο χρόνο.

 

Έχετε  απ’ότι καταλαβαίνουμε μια διαφορετική  προσέγγιση  μέσα από αυτά τα εργαστήρια.Δεν πρόκειται μόνο για κατασκευές.

Έχει πιο πολλές παραμέτρους, δεν λέμε απλά στα παιδιά φτιάξε κάτι, θέλουμε να τους δώσουμε και τα μέσα να το φτιάξουν, θέλουμε να τους δώσουμε και τις ιδέες να πάνε παραπέρα οπότε όλο αυτό χρειάζεται τον χρόνο του.

Γίνεται κάποια εισαγωγή με φωτογραφίες με κάποια κείμενα, πολλές φορές θα βασιστούμε σε βιβλία, τις πιο πολλές φορές παραμύθια που είναι πιο κοντά στα παιδιά. Το μίνιμουμ για ένα εργαστήριο είναι ένα δίωρο. Αλλά πάντα βλέπουμε ότι προς το τέλος ενός εργαστηρίου τα παιδιά έχουν μπει μέσα και τελικά ποτέ δεν φτάνουν αυτές οι δύο ώρες

Σε ποια ηλικίας  παιδιά απευθύνεται το πρόγραμμά σας;

Μέχρι τώρα είναι μεταξύ τεσσάρων και οκτώ χρόνων, προσχολικής και πρώτης σχολικής ηλικίας, κυρίως γιατί βλέπουμε  ότι αυτά τα παιδιά έχουν πιο πολύ χρόνο διαθέσιμο εκ των πραγμάτων να μπορούν να κάνουν κάτι πέραν των καθιερωμένων.

Έχετε σκεφτεί να κάνετε κάποιο εργαστήρι με έφηβους;

Θα ήταν ενδιαφέρον . Είναι κάτι που το θέλουμε, έχουμε στο μυαλό μας πάρα πολλά τέτοια προγράμματα αλλά είναι πού δύσκολο οι έφηβοι να βρούν χρόνο με τόσες υποχρεώσεις που έχουν.Βέβαια οι έφηβοι  θα έχουνε μεγάλες δυνατότητες γιατί έχουν επιπλέον αποκτήσει  και δεξιότητες στα χέρια

Έχετε ανακαλύψει κάποια φυσικά ταλέντα μέσα από αυτές τις παρουσιάσεις;

Ναι σε διάφορους τομείς . Επειδή εμείς πολλές φορές αποτυπώνουμε όλη την διεργασία σε φωτογραφίες υπάρχουν ακόμα και παιδιά που ενδιαφέρονται για την φωτογραφία αυτή καθεαυτή δηλ μπορούν να κάτσουν να σκηνοθετήσουν τί φωτογραφίζουμε  εμείς. Είναι κάτι όπου το κάθε παιδί θα βρει το κομμάτι που το ενδιαφέρει άλλο το φωτογραφικό, άλλο το κατασκευαστικό.

Τα ιδιωτικά σχολεία έχουνε πιο ανεπτυγμένο το κομμάτι αυτό της τέχνης, τουλάχιστον έτσι όπως το έχουμε εισπράξει εμείς οι απέξω; Σας έχουν καλέσει;

Δεν έχουμε ακόμα οργανωθεί τόσο. Προς το παρόν έχουμε περιοριστεί σε κάποια μικρά νηπιαγωγεία, όμως είμαστε πάντα πολύ ανοιχτές  και επειδή ξέρω ότι κάνουν και απογευματινά τμήματα όπου τα παιδιά ασχολούνται με διάφορες δραστηριότητες σίγουρα θα μπορούσαμε να έχουμε μια πιο μόνιμη συνεργασία μαζί τους.

Σε ποιούς Δήμους έχετε πάει μέχρι τώρα;

Έχουμε κάνει κάποια εργαστήρια στην Παιανία και τα υπόλοιπα που έχουμε κάνει είναι στην Αγία Παρασκευή ,την  Κηφισιά. Όταν βγάλαμε στον επιμορφωτικό σύλλογο του Δήμου στην Παιανία «Αρχιτεκτονική για παιδιά – εργαστήρια» είχαμε πολύ  λίγες συμμετοχές , όταν όμως πριν από ένα μήνα ο ίδιος Δήμος διοργάνωσε  ένα τριήμερο πολιτιστικό στην πλατεία και συμμετείχαμε δεν μας έφτασαν τα υλικά, είχε κοσμοσυρροή, Τελικά αντί για δύο ώρες κάτσαμε τρεις και αφότου είχαμε φύγει ερχόντουσαν παιδιά και μας έψαχναν.

Δηλαδή είναι πώς το αντιλαμβάνεται ο καθένας και πως τον φοβίζουν κάποιες λέξεις

Έχει επίσης μεγάλη σημασία το πώς τα παιδιά είναι προετοιμασμένα από το σχολείο

Φέτος δούλεψα εθελοντικά με προσφυγοπούλα, μας λέει η Πηνελόπη , νομίζω ότι τα παιδιά ειδικά αυτής της ηλικίας κουβαλάνε έντονες πολιτιστικές επιρροές αλλά άμα αφεθούν λίγο δεν έχουν διαφορά από τα άλλα συνομηλικά τους παιδιά . Τα παιδιά αυτά έχουν έντονες επιδράσεις από τη τοπική τους κουλτούρα.

Τα παιδιά σ’αυτή την ηλικία γύρω στα 5 είναι  πολύ ανοιχτά. Παρ’ όλο που μπορεί να έχουν δει δικούς τους να σκοτώνονται δεν είναι μαγκωμένα, φυσικά και έχουν σκληρά βιώματα αλλά πάνω από όλα είναι παιδιά

Η επικοινωνία με τα παιδιά αυτά γινόταν μέσα από την τέχνη. Νομίζω ότι με τα παιδιά λειτουργεί πιο πολύ το διαισθητικό κομμάτι. Πρέπει να τα αφήνεις να σε οδηγούν

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ

… φαντασία και εικόνες που πλημμυρίζουν το μυαλό.. μέσα από ιπτάμενες πολιτείες, γλυκές γέφυρες, φωλιές, κόσμους μικρούς…

Μπορείτε να βρείτε όλες τις πληροφορίες για τα εργαστήρια στο Site

www.architecture4kids.com

και στο Fb

www.facebook.com/architectureforkids

Mπορείτε επίσης να επικοινωνήσετε με τη Φιλίτσα στο 6973445125

και με την Πηνελόπη στο 6944213112

One comment