Γυάρος: Από Τόπος Εξορίας σε Εμβληματικό Οικολογικό Θησαυρό του Αιγαίου
Η Γυάρος, γνωστή από την ιστορία ως τόπος εξορίας, αποτελεί σήμερα έναν από τους σημαντικότερους οικολογικούς θησαυρούς της Μεσογείου. Η WWF Ελλάς, με συνεχή προσπάθεια και πρωτοβουλίες, έχει αναδείξει και προστατεύσει τη φυσική και περιβαλλοντική αξία της περιοχής.
Το νησί φιλοξενεί μια εντυπωσιακή βιοποικιλότητα, αποτελώντας ένα μοναδικό καταφύγιο για σπάνια είδη. Οι παραλίες του αποτελούν καταφύγιο για έναν από τους σημαντικότερους πληθυσμούς της Μεσογείου της μεσογειακής φώκιας (Monachus monachus), με τον τόπο να φιλοξενεί το 10% του παγκόσμιου πληθυσμού. Στην περιοχή βρίσκουν καταφύγιο σπάνια και απειλούμενα είδη όπως ο μύχος (Puffinus yelkouan), ενώ τα λιβάδια Ποσειδωνίας και οι κοραλλιογενείς σχηματισμοί που περιβάλλουν την ακτογραμμή προσφέρουν κρίσιμα οικοσυστήματα για τη θαλάσσια ζωή.
Η WWF Ελλάς έχει αναλάβει πρωτοβουλίες για την προστασία και ανάδειξη της Γυάρου, με σημαντικές δράσεις. Το 2019, το νησί ανακηρύχθηκε Θαλάσσια Προστατευόμενη Περιοχή (ΘΠΠ), με αυστηρούς περιορισμούς στις ανθρώπινες δραστηριότητες, εξασφαλίζοντας την προστασία της βιοποικιλότητας.
Ένα πρωτοποριακό σύστημα παρακολούθησης έχει εγκατασταθεί για την αποτροπή παράνομων δραστηριοτήτων, όπως η αλιεία, διασφαλίζοντας τη διατήρηση των ειδών που φιλοξενεί η περιοχή. Επιπλέον, δημιουργήθηκε δίκτυο μονοπατιών πεζοπορίας, συνολικού μήκους 13 χιλιομέτρων, με ενημερωτικές πινακίδες, καθώς και ψηφιακή εφαρμογή για την ενημέρωση των επισκεπτών σχετικά με το οικοσύστημα.
Μέσα από την Επιτροπή Συνδιαχείρισης, η WWF συνεργάζεται με τοπικούς φορείς, επαγγελματίες ψαράδες και επιστημονικούς οργανισμούς για τη διαμόρφωση και εφαρμογή ολοκληρωμένων μέτρων διαχείρισης.
Παρά τις επιτυχίες, η προστατευόμενη περιοχή εξακολουθεί να αντιμετωπίζει προκλήσεις. Η μακροχρόνια διατήρησή της εξαρτάται από την έκδοση Προεδρικού Διατάγματος για τη θεσμική θωράκιση της περιοχής, τη διασφάλιση σταθερής χρηματοδότησης για τη λειτουργία και την επιτήρηση της ΘΠΠ, καθώς και την ενίσχυση της συνεργασίας με τις τοπικές κοινωνίες και τη διεύρυνση των προγραμμάτων περιβαλλοντικής εκπαίδευσης. Η εμπειρία από τη συγκεκριμένη περιοχή αποτελεί πρότυπο για τη δημιουργία και διαχείριση Θαλάσσιων Προστατευόμενων Περιοχών στην Ελλάδα. Με τη βοήθεια της WWF Ελλάς, η περιοχή μεταμορφώνεται από ένα «νησί εξορίας» σε ένα ζωντανό παράδειγμα αρμονικής συνύπαρξης ανθρώπου και φύσης.
Η προστασία του τόπου μας αφορά όλους. Με την υποστήριξη φορέων, τοπικών κοινωνιών και πολιτών, μπορούμε να διασφαλίσουμε τη μακροχρόνια διατήρηση αυτού του μοναδικού οικολογικού θησαυρού. Για περισσότερες πληροφορίες και τρόπους συμμετοχής, επισκεφθείτε τον ιστότοπο του WWF Ελλάς.