Παγκόσμια Εβδομάδα Γλαυκώματος .Ο Δρ Γεώργιος Μαγκουρίτσας μας ενημερώνει.

Η Παγκόσμια Εβδομάδα Γλαυκώματος λαμβάνει χώρα από τις 10 έως τις 16 Μαρτίου. Καθιερώθηκε το 2010 από την Παγκόσμια Οργάνωση Γλαυκώματος, με κορυφαίους οφθαλμίατρους απ’ όλο τον κόσμο να συνεργάζονται με σκοπό να ενισχύσουν την ευαισθητοποίηση για τις σοβαρές συνέπειες της μειωμένης όρασης λόγω γλαυκώματος και των επιπτώσεών του στην καθημερινή ζωή των ασθενών.

Έχουμε την τιμή να φιλοξενούμε έναν εξ’ αυτών, τον Δρ. Γεώργιο Μαγκουρίτσα(*), ο οποίος μας παρέχει ενημέρωση σχετικά με τη νόσο που χαρακτηρίζεται ως ο “αθόρυβος κλέφτης της όρασης”.

Το γλαύκωμα είναι μια ομάδα οφθαλμικών παθήσεων, οι οποίες χαρακτηρίζονται από μη αναστρέψιμη βλάβη του οπτικού νεύρου.

Ο βασικότερος παράγοντας που καταστρέφει τις νευρικές ίνες του οπτικού νεύρου είναι η αυξημένη ενδοφθάλμια πίεση (ΕΟΠ). Η νόσος αν δεν αντιμετωπισθεί έγκαιρα, μπορεί να οδηγήσει σε τύφλωση. Περίπου 2% του πληθυσμού άνω των 40 ετών έχει γλαύκωμα. Δυστυχώς οι μισοί από αυτούς το αντιλαμβάνονται καθυστερημένα, αφού η συχνότερη μορφή του, το πρωτοπαθές γλαύκωμα ανοικτής γωνίας, αρχικά εξελίσσεται χωρίς οφθαλμικά συμπτώματα.

Η απώλεια της όρασης ξεκινά με περιφερικά σκοτώματα, περιορίζοντας σταδιακά το οπτικό πεδίο του ασθενή, ενώ η κεντρική του όραση παραμένει καλή. Το γλαύκωμα ανιχνεύεται  κυρίως με τον έλεγχο της ΕΟΠ, την οποία μετράει ο οφθαλμίατρος απλά και ανώδυνα με ειδικά όργανα που λέγονται τονόμετρα.  Η  φυσιολογική ΕΟΠ φθάνει μέχρι 21 χιλιοστά στήλης υδραργύρου και δεν έχει σχέση με την αρτηριακή πίεση.

Η διάγνωση επιβεβαιώνεται από την εξέταση του οπτικού νεύρου με τη βυθοσκόπηση  και  από τον έλεγχο των οπτικών πεδίων με τη μέθοδο της περιμετρίας. Όταν η νόσος είναι σε πιο προχωρημένο στάδιο, η διάγνωση της δεν έχει δυσκολίες. Αντίθετα προβληματίζει στα αρχικά της στάδια όταν η βλάβη του οπτικού νεύρου δεν είναι εμφανής. Η επιβεβαίωση της διάγνωσης μπορεί να απαιτήσει πιο εξειδικευμένες απεικονιστικές εξετάσεις των νευρικών ινών (OCT), που βοηθούν στην αποκάλυψη μιας πρώιμης βλάβης. Tο ενδεχόμενο κάποιο άτομο να έχει οριακά αυξημένη ΕΟΠ με φυσιολογικό οπτικό νεύρο και οπτικό πεδίο είναι συχνό. Στην περίπτωση αυτή το άτομο θεωρείται ύποπτο γλαυκώματος, χαρακτηρίζεται ως υπερτονικό και όχι γλαυκωματικό, και πρέπει να παρακολουθείται τακτικά.

Ωστόσο υπάρχει σπανιότερα και η αντίθετη περίπτωση, δηλαδή το οπτικό νεύρο να παρουσιάζει τυπική γλαυκωματική βλάβη, αν και η ΕΟΠ μετριέται σε φυσιολογικά όρια. Στους ασθενείς αυτούς που πάσχουν από γλαύκωμα φυσιολογικής πίεσης θεωρούμε ότι για κάποιους άγνωστους ακόμη λόγους τα οπτικά τους νεύρα είναι πιο «ευάλωτα» στην ΕΟΠ και χρήζουν αγωγής.

Μία καλή ευκαιρία για έλεγχο της ΕΟΠ και βυθοσκόπησης δίνεται σε κάθε μεσήλικα που επισκέπτεται τον οφθαλμίατρο με αφορμή τη μείωση της κοντινής όρασης λόγω της πρεσβυωπίας. Ιδιαίτερα ευαισθητοποιημένα οφείλουν να είναι τα άτομα που στην οικογένειά τους έχουν συγγενή α’ βαθμού που πάσχει από γλαύκωμα, οι μύωπες, όσοι παίρνουν κορτιζόνη καθώς και  όσοι έχουν κάποιο παλαιό τραύμα στο μάτι.

Η διάγνωση της νόσου στα αρχικά της στάδια αποτελεί το κλειδί για την αποτροπή της απώλειας όρασης. Το χρόνιο γλαύκωμα δυστυχώς δεν θεραπεύεται. Η  αντιμετώπιση περιλαμβάνει τη  μείωση της ΕΟΠ με στόχο τη σταθεροποίηση της όποιας υπάρχουσας βλάβης με καλή ποιότητα ζωής χωρίς παρενέργειες της αγωγής. Αρχικά χορηγούνται κολλύρια και εφόσον η ΕΟΠ δεν ρυθμισθεί φαρμακευτικά στα επίπεδα που καθορίζει το στάδιο του κάθε ασθενούς μπορεί να ακολουθήσει ως μεταβατική λύση η laser τραμπεκουλοπλαστική ή κατόπιν η χειρουργική επέμβαση.

(*)Δρ. Γεώργιος Μαγκουρίτσας

ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ  ΟΦΘΑΛΜΙΑΤΡΟΣ

Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών

Fellow of the European Board of Ophthalmology (FEBO)

τ.  Δ/ντής Οφθ. Κλινικής Νοσ. ”Ερυθρός Σταυρός”

π.  Πρόεδρος Ελληνικής Εταιρείας Γλαυκώματος

ΒΑΣ. ΣΟΦΙΑΣ 48 – 210 7293011

www. myvision.gr