Παγκόσμια Ημέρα Ψυχική Υγείας
Ψυχική υγεία και διατροφή: Μια αόρατη σύνδεση
Γράφει η Δανάη Βαγιάκη – Νικοκαβουρα
Διατροφολόγος-Διαιτολόγος
Η 10η Οκτωβρίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας και αυτό το άρθρο εξετάζει την σχέση της ψυχικής υγείας με τη διατροφή!
Η σχέση μεταξύ της διατροφής μας και της ψυχικής μας υγείας είναι βαθιά και πολύπλοκη. Αυτό που τρώμε δεν επηρεάζει μόνο το σώμα μας, αλλά και τον τρόπο που σκεφτόμαστε και αισθανόμαστε. Ο εγκέφαλός μας, ένα όργανο που λειτουργεί με ενέργεια, εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις τροφές που καταναλώνουμε και πως αυτές μεταβολίζονται.
Έχουμε συνηθίσει να συνδέουμε την υγιεινή διατροφή μόνο με τη φυσική κατάσταση. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια, οι επιστήμονες έχουν ανακαλύψει ότι η διατροφή παίζει καθοριστικό ρόλο και στην ψυχική μας ευεξία. Ορισμένες τροφές μπορούν να ενισχύσουν τη διάθεση, να βελτιώσουν τη μνήμη και να μειώσουν το άγχος. Άλλες, αντίθετα, μπορεί να συμβάλλουν στην εμφάνιση ή στην επιδείνωση ψυχικών προβλημάτων.
Ο εγκέφαλός μας είναι ένα όργανο που αποτελείται κυρίως από λίπος. Για να λειτουργήσει σωστά, χρειάζεται μια ισορροπημένη διατροφή που περιλαμβάνει ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, τα οποία βρίσκονται σε λιπαρά ψάρια, καρύδια και σπόρους. Αυτά τα λιπαρά οξέα είναι απαραίτητα για τη δομή των εγκεφαλικών κυττάρων και έχουν συνδεθεί με τη βελτίωση της διάθεσης και τη μείωση των συμπτωμάτων της κατάθλιψης. Επιπλέον, οι βιταμίνες του συμπλέγματος Β, που βρίσκονται σε δημητριακά ολικής αλέσεως, όσπρια και πράσινα φυλλώδη λαχανικά, παίζουν σημαντικό ρόλο στη μετατροπή των τροφών σε ενέργεια και στη ρύθμιση των νευροδιαβιβαστών, όπως η σεροτονίνη και η ντοπαμίνη, πουεπηρεάζουν τη διάθεση.
Η διατροφή μπορεί επίσης να επηρεάσει την ψυχική υγεία μέσω του μικροβιώματος του εντέρου. Τα βακτήρια που κατοικούν στο έντερό μας επικοινωνούν με τον εγκέφαλο μέσω του άξονα εντέρου-εγκεφάλου. Μια υγιής εντερική χλωρίδα μπορεί να συμβάλλει στη μείωση του άγχους και της κατάθλιψης. Αντίθετα, μια διαταραγμένη εντερική χλωρίδα έχει συνδεθεί με αυξημένο κίνδυνο για ψυχικές διαταραχές.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η διατροφή δεν είναι η μοναδική παράμετρος που επηρεάζει την ψυχική υγεία. Γενετικοί παράγοντες, περιβαλλοντικές συνθήκες και προσωπικά βιώματα παίζουν επίσης σημαντικό ρόλο. Ωστόσο, μια ισορροπημένη διατροφή μπορεί να αποτελέσει ένα ισχυρό εργαλείο για την προώθηση της ψυχικής ευεξίας.
Για να βελτιώσουμε την ψυχική μας υγεία, μέσω της διατροφής, σημαντικό είναι να περιορίσουμε την κατανάλωση επεξεργασμένων τροφίμων, ζάχαρης και κορεσμένων λιπαρών και να εντάξουμε στη διατροφή μας περισσότερα φρούτα, λαχανικά, δημητριακά ολικής αλέσεως, άπαχα πρωτεΐνες και υγιεινά λίπη.
Τέλος, ο τρόπος και η ώρα κατανάλωσης της τροφής σχετίζεται με τα επίπεδα στρες που επηρεάζουν την ψυχική υγεία. Δεν είναι σημαντικό λοιπόν , μόνο τι τρώμε και πώς το τρώμε, αλλά και σε τι ψυχική διάθεση βρισκόμαστε όταν αποφασίσουμε να καταναλώσουμε κάποιο είδος τροφής.