Πλατεία Ambiorix . Το νέο βιβλίο της Ελένης Οικονόμου. Συνέντευξη με την συγγραφέα.

Πλατεία Ambiorix  έχει σαν τίτλο το δεύτερο βιβλίο της συνδημότισσας μας συγγραφέως κ. Ελένης Λάππα – Οικονόμου που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Οσελότος.

Η Ελεονόρα ζει προσωρινά με τον άντρα της και τον γιο της στις Βρυξέλλες τη δεκαετία του ’90, τη χρυσή εποχή της ΕΟΚ. Το κοσμοπολίτικο περιβάλλον, Έλληνες και ξένοι υπάλληλοι της Κομισιόν, μετανάστες, εκπαιδευτικοί, γεγονότα μικρά και μεγάλα, εκπλήξεις και ανατροπές συνωθούνται στη ζωή της, χωρίς να γεμίζουν το κενό, που αισθάνεται μακριά από τον δικό της κόσμο. Δεν αργεί να εισβάλει μοιραία στη ζωή της ένας Άγγλος Ελληνιστής και μαζί του το σκοτεινό παρελθόν της Ελληνίδας μητέρας του την περίοδο του Εμφυλίου στην Ήπειρο. Στην προσπάθειά της να το εξιχνιάσει, η Ελεονόρα βρίσκεται αντιμέτωπη με συγκλονιστικές αλήθειες της δικής της ζωής.
Ένα πολυεπίπεδο μυθιστόρημα με πυρήνα μια πραγματική ιστορία από την περίοδο του Εμφυλίου. Μια ιστορία για την αγάπη και τον έρωτα, τις ρίζες και την ταυτότητα, τις βιαιότητες του εμφύλιου σπαραγμού και τη χαμένη θυσία. Στα όρια της ανθρώπινης αντοχής, με πρωταγωνιστές τη μνήμη και το παρελθόν στο τραγικό συναπάντημά του με το παρόν.

Ένα ευρωπαϊκό μυθιστόρημα με ρίζες στην Ελλάδα του Εμφυλίου. Έχει πλοκή, σασπένς, δράμα, συγκίνηση και δείχνει τις ιδιαιτερότητες μιας ελληνικής ελίτ στην πρωτεύουσα της Ευρώπης, ήθη, τρόποι, συμπεριφορές…

Στρατής Χαβιαράς

 

 

«Πυρήνας του βιβλίου είναι μια αληθινή ιστορία από την περίοδο του εμφύλιου σπαραγμού, που άκουγα στα παιδικά μου χρόνια και ζητούσε να βγει στο φως, να ζωντανέψει και να επιζήσει..» λέει η συγγραφέας στην συνέντευξη που παραχώρησε στην Χρύσα Παρίση.

 

 

 

ΕΡΏΤΗΣΗ: Ποια ήταν η αφορμή για να γραφεί το συγκεκριμένο βιβλίο;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Αν ως αφορμή εννοείτε κάποιο σύγχρονο, επίκαιρο γεγονός, δεν νομίζω ότι υπήρξε. Εξάλλου αυτό αποτελεί κυρίως χαρακτηριστικό των δημοσιογραφικών ειδών (ρεπορτάζ, χρονογράφημα, επιφυλλίδα) ή ακόμη και κάποιου κειμένου μικρής φόρμας. Το μυθιστόρημα κυοφορείται για μεγάλο χρονικό διάστημα, γιατί, μπορεί να εστιάζεται σε ένα κεντρικό θέμα (γεγονός, ιστορία), αποτυπώνει όμως έναν ολόκληρο κόσμο. Οι διεργασίες, λοιπόν,  τόσο οι εσωτερικές (σκέψεις, στοχασμοί , συναισθήματα, δράσεις και αντιδράσεις, πρόσωπα, δομή, πλοκή), όσο και οι εξωτερικές (έρευνα, εξακρίβωση στοιχείων) απαιτούν χρόνο, έως ότου πάρουν μια συγκεκριμένη λογοτεχνική μορφή. Πολύ περισσότερο, όταν το θέμα άπτεται μιας κρίσιμης και πολύπαθης εποχής για την χώρα μας. Γιατί πυρήνας του βιβλίου είναι μια αληθινή ιστορία από την περίοδο του εμφύλιου σπαραγμού, που άκουγα στα παιδικά μου χρόνια και ζητούσε να βγει στο φως, να ζωντανέψει και να επιζήσει. Ο ρόλος, λοιπόν, της μνήμης και η σχέση παρελθόντος παρόντος είναι από τις κατευθυντήριες γραμμές που καθορίζουν το περιεχόμενο κα τη μορφή του.

ΕΡΏΤΗΣΗ: Πού θα μας ταξιδέψει το βιβλίο σας;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Το βιβλίο μάς ταξιδεύει στον χρόνο και τον χώρο. Από τις Βρυξέλλες της δεκαετίας του ’90, το κοσμοπολίτικο περιβάλλον με τους Έλληνες και ξένους υπαλλήλους της Ε.Ε., τους Έλληνες μετανάστες, τα σχολεία, τους συλλόγους της ομογένειας μάς μεταφέρει στην Ήπειρο του 1948, στα Γιάννενα και την Κόνιτσα, την περίοδο του Εμφυλίου. Συνδετικός κρίκος και κινητήριος μοχλός; Τι άλλο; Ο Έρωτας.

ΕΡΏΤΗΣΗ: Είναι το πρώτο σας βιβλίο;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Είναι το δεύτερο βιβλίο μου. Το πρώτο ήταν η συλλογή διηγημάτων «ΕΝΤΟΛΗ ΑΝΩΘΕΝ», εκδ. Σοκόλης., 2011. Μεσολάβησαν βέβαια και άλλα διηγήματα, δημοσιευμένα και μη, καθώς και μελέτες μου σχετικά με τη Λογοτεχνία, όπως αυτή που δημοσιεύτηκε τελευταία στο περιοδικό «Τα Ποιητικά» : « Ένας μεγάλος έρωτας,  Έρως- Ήρως, Μυρτιώτισσα- Λορέντζος  Μαβίλης».

ΕΡΩΤΗΣΗ. Πώς σας επηρέασε η εμπλοκή σας στη Λογοτεχνική Συντροφιά; Πόσα χρόνια είστε στη Λογοτεχνική Συντροφιά;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Με τη Λογοτεχνική Συντροφιά υπάρχει αμφίδρομη σχέση, μια σχέση «δούναι και λαβείν». Μην ξεχνάτε πως υπήρξα αυτή, που πριν από 13 χρόνια, συνειδητοποιώντας το κενό που υπήρχε στο χώρο της Λογοτεχνίας στις δραστηριότητες του δήμου μας, πρότεινα την ίδρυσή της στην Επιτροπή της Βιβλιοθήκης, στην οποία ήμουν μέλος, και ανέλαβα την οργάνωση και τον συντονισμό  της, για τον οποίο είμαι υπεύθυνη όλα αυτά τα χρόνια. Η απήχηση και ανταπόκριση ήταν άμεση και καθολική, ιδιαίτερα από το δραστήριο και ευαισθητοποιημένο μέλος της Επιτροπής Βιβλιοθήκης, τη φιλόλογο κ. Μαρία Δημητριάδου, που συνέβαλε στην επιτυχία της και εξακολουθεί να συμβάλει,  καθώς και από τη βιβλιοθηκονόμο μας κ. Γεωργία Παπανικολάου. Στη συνέχεια  πολύ αξιόλογα άτομα του δήμου μας, που αγαπούν τη Λογοτεχνία, περιέβαλαν τη Λογοτεχνική Συντροφιά με ενθουσιασμό, αγάπη και διάθεση να συμμετέχουν ενεργά με πολλούς τρόπους. Η ενεργός συμμετοχή των μελών είναι ένας από τους βασικούς λόγους επιτυχίας της. Είμαστε μάλιστα από τους πρώτους που ενταχθήκαμε στις Λέσχες Ανάγνωσης του ΕΚΕΒΙ.

ΕΡΩΤΗΣΗ: Ποια η άποψή σας για τη σύγχρονη Λογοτεχνία;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Κάθε εποχή έχει τη Λογοτεχνία που της αξίζει ή μάλλον που της ταιριάζει. Είναι η μοναδική τέχνη, που, έχοντας ως όχημα τον λόγο, εκφράζει το πνεύμα της εποχής και του χώρου, που δημιουργείται, με τρόπο καθολικό. Έτσι οι Περσικοί πόλεμοι, ο Χρυσούς αιών και ο Πελοποννησιακός πόλεμος μας έδωσαν τα αριστουργήματα του λόγου, τις τραγωδίες των μεγάλων τραγικών. Η Επανάσταση του ’21 μας έδωσε τον Σολωμό και τον Κάλβο. Η περίοδος του Μεσοπολέμου τη γενιά του ’30 (Σεφέρης, Ελύτης, Θεοτοκάς),  το ’40 και ο Εμφύλιος τη Μεταπολεμική γενιά ( Χατζής, Μπεράτης, Αναγνωστάκης).

Η εποχή μας, μια περίοδος μεταβατική με πολλές ραγδαίες τεχνολογικές αλλαγές  αλλά και  κοινωνικές μεταβολές, τοπικές συγκρούσεις και ανακατατάξεις λαών, μεταναστευτικά ρεύματα, αναζητάει τη δική της ταυτότητα. Η Λογοτεχνία με τις κεραίες τεταμένες προσπαθεί να συλλάβει αυτά τα μηνύματα των καιρών, πράγμα που βλέπουμε να αποτυπώνονται σε έργα νέων παιδιών. Είναι οι φερέλπιδες συγγραφείς μας. Αξίζουν της προσοχής μας και της ενίσχυσής μας.

Γράφονται όμως και εκδίδονται τόσα πολλά κείμενα, πεζογραφία και ποίηση, που δύσκολα ο αναγνώστης μπορεί να ξεχωρίσει και να επιλέξει πάντοτε το ποιοτικό, το γνήσιο λογοτεχνικό κείμενο. Μήπως ως αναγνώστες θα πρέπει να εκπαιδευόμαστε στην ποιότητα; Δεν διστάζω να πω πως στη  Λογοτεχνική Συντροφιά επιλέγουμε πάντοτε βιβλία με κριτήριο την ποιότητα

ΕΡΩΤΗΣΗ: Πώς επιλέγετε τώρα πια ένα βιβλίο;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Ασφαλώς και τώρα αλλά και ανέκαθεν με βάση την ποιότητα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Πολύ συνοπτικά, για να θυμηθούμε και τον Αριστοτέλη, θα έλεγα: Να υπάρχει μια ιστορία που είναι «μίμησις πράξεως σπουδαίας και τελείας, μέγεθος εχούσης, ηδυσμένω λόγω», δηλ. ιστορία σημαντική και ολοκληρωμένη, με κατάλληλο μέγεθος, με λόγο που να ευχαριστεί, ικανή να προκαλεί τη μέθεξη του αναγνώστη και, δημιουργώντας του τον έλεον (συμπόνια) και τον φόβον για τα πάθη των ηρώων, να τελειώνει με την κάθαρσιν. Για να γυρίσουμε όμως στην εποχή μας, θα τελειώσω με ένα σύγχρονο διαφημιστικό σλόγκαν αντιστρέφοντάς το: «Μαγεία, όχι τεχνολογία».

Λίγα λόγια για τη συγγραφέα:

Η ΕλένηΛάππα-Οικονόμου γεννήθηκε στο Νησί των Ιωαννίνων. Σπούδασε Κλασική Φιλολογία στη Φιλοσοφική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών και μετεκπαιδεύτηκε στη ΣΕΛΜΕ. Εργάστηκε ως καθηγήτρια φιλόλογος σε σχολεία της Μέσης Εκπαίδευσης, μεταξύ άλλων στα πρότυπα: Ζωσιμαία Σχολή Ιωαννίνων, Πειραματικό Σχολείο Πανεπιστημίου Αθηνών και, ως διευθύντρια, σε Γυμνάσιο των Βρυξελλών. Υπήρξε μέλος στη συντακτική επιτροπή της ομογενειακής εφημερίδας «Ευρωηπειρωτική». Άρθρα της έχουν δημοσιευτεί σε εφημερίδες του ομογενειακού τύπου Βελγίου και σε φιλολογικά περιοδικά. (Νέα Παιδεία). Το 2011 εκδόθηκε η συλλογή διηγημάτων «ΕΝΤΟΛΗ ΑΝΩΘΕΝ», εκδ. Σοκόλη, και έτυχε ευνοϊκών κριτικών (περ. Διαβάζω, Νέα παιδεία, diastixo.gr). Διηγήματα και κριτικές της έχουν δημοσιευτεί στον έντυπο και ηλεκτρονικό περιοδικό τύπο. Πρωτοστάτησε στην ίδρυση της Λέσχης Ανάγνωσης «Λογοτεχνική Συντροφιά» της Βιβλιοθήκης του δήμου Παπάγου-Χολαργού, στην οποία επί 13 χρόνια είναι υπεύθυνη για την οργάνωση και τον συντονισμό της, με πολλές δραστηριότητες στο χώρο της λογοτεχνίας.

Είναι παντρεμένη και έχει τρεις γιους.